Ο ΚΟΣΜΟΣ

21. ΚΟΣΜΟΣ

(Συμβολή στην κατανοήση του πλανήτη Κρόνου)

Που είν’ η Αληθεια; Μην πλανάν εσέ βαθιονόητα λόγια τάχα· την πηγή της δεν τη βρίσκεις


μέσα σου, Άνθρωπε, μονάχα.Θα τη βρεις παντού στο ταίριασμα – ω αρραβώνας λυτρωτής!-


της καρδιάς σου και του νου σου με τα πάντα της ζωής

Κωστής Παλαμάς, «Ο δωδεκάλογος του Γύφτου»

(Λόγος ΙΒ΄, «Κόσμος»)


Θα ‘ρτει τάχα ποτέ, θε να ‘ρτει η ώρα που η ψυχή της αρκούδας και του Γύφτου, και η ψυχή μου, που Μυημένη τήνε κράζω,θα γιορτάσουν μαζί;


...............................................................................


Έαν μούρμουρο απλώθη πάνωθέ μου Ένα μούρμουρο Κι έμοιαζ’ έλεε «θα ‘ρτει»

από την «Ιερά Οδό»,

του Άγγελου Σικελιανού


Φθάσαμε λοιπόν στην τελευταία κάρτα της Μεγάλης Αρκάνας, με την οποία ολοκληρώνεται το ταξίδι που ξεκίνησε με την κάρτα 1 (Μάγος). Είναι λοιπόν κάρτα ολοκλήρωσης, γι’αυτό άλλωστε και θεωρείται η ευνοϊκότερη κάρτα της Μεγάλης Αρκάνας. Βέβαια, πρέπει να το εμπεδώσουμε αυτό, κάποιοι μελετητές των Ταρώ την θεωρούν προτελευταία κάρτα και δίνουν τον αριθμό 22 στον «Τρελό», ο οποίος κανονικά, όπως κάναμε και εμείς εδώ, τοποθετείται στην αρχή. Η λογική αυτών που υποστηρίζουν πως μετά τον «Κόσμο» ακολουθεί ο «Τρελός» είναι η εξής: πιστεύουν πως η ολοκλήρωση που έγινε με το Κόσμο οδηγεί σε έναν νέο κύκλο, σε ένα νέο ξεκίνημα, ξεκίνημα που δηλώνεται με τον «Τρελό», θέλοντας έτσι να δείξουν τον αέναο κύκλο των ενσαρκώσεων, την «αιώνια επάνοδο του αυτού», για να θυμηθούμε την έκφραση του Νίτσε «ewige Wiederkehrung des selben” (F. Nietzsche).

Η δική μας γνώμη είναι πως ο «Τρελός» πρέπει να τοποθετείται στην αρχή, μιας και συνδέεται από το πρωταρχικό χάος από το οποίο προήλθαν τα πάντα. Αν τοποθετηθεί στο τέλος είναι σαν να δείχνουμε πως ο κύκλος των ενσαρκώσεων δεν έχει τέλος, πως σε όλο το κοσμικό παιχνίδι δεν υπάρχει σκοπός· με λίγα λόγια το που θα τοποθετηθεί ο «Τρελός» είναι καθαρά θέμα φιλοσοφικό, έχει να κάνει με δύο αντίθετες μεταφυσικές θεωρίες, μία καθαρά τελεολογική, η οποία βλέπει στο κοσμικό παιχνίδι ένα συγκεκριμένο σκοπό, ενώ ή άλλη βλέπει το κοσμικό παιχνίδι χωρίς σκοπό, γι’ αυτό το λόγο και κλείνει τον κύκλο της Μεγάλης Αρκάνας με το χάος και την ασυναρτησία του «Τρελού». Γι’ αυτό το λόγο, η τοποθέτηση του «Τρελού» στην αρχή ή στο τέλος της Μεγάλης Αρκάνας, το αν ο «Κόσμος» είναι η τελική ή όχι κάρτα της, δεν είναι θέμα τεχνικό ούτε ανόητος σχολαστικισμός, αλλά είναι θέμα κοσμοθεωρίας, θέμα καθαρά φιλοσοφικό. Γι’ αυτό, είμαστε υποχρεωμένοι σ’αυτό το σημείο, να εξετάσουμε τις δύο μεταφυσικές απόψεις που μεταφέραμε, έτσι ώστε να καταλάβουμε και γιατί είναι σημαντικό να κλείνει η Μεγάλη Αρκάνα με τον «Κόσμο» ή με τον «Τρελό».

Α. Εσχατολογία, τελεολογία & «Κόσμος»

Στη γλώσσα της Μεταφυσικής εσχατολογία σημαίνει την άποψη εκείνη που υποστηρίζει πως υπάρχει ένας τελικός σκοπός στη δημιουργία, πως τίποτα δεν γίνεται τυχαία αλλά όλα εξυπηρετούν ένα Σκοπό, υπηρετούν ένα Σχέδιο. Σύμφωνα με αυτή την άποψη το κάθε τι πρέπει να εξετάζεται μέσα από αυτό το πρίσμα, διαφορετικά δεν γίνεται κατανοητό. Επειδή η λέξη «Σκοπός» στα αρχαία Ελληνικά λέγεται τέλος, γι’ αυτό και η άποψη αυτή λέγεται τελεολογική. Όσοι υποστηρίζουν αυτήν την άποψη βασίζονται στο επιχείρημα πως αν δεν υπάρχει σκοπός, τότε τα πάντα είναι παράλογα, «είναι παράλογο που γεννηθήκαμε, παράλογο που πεθαίνουμε», για να θυμηθούμε τα λόγια ενός σύγχρονου στοχαστή. Οι περισσότερες φιλοσοφίες (συγκεκριμένα τα φιλοσοφικά συστήματα) και όλες οι θρησκείες αποδέχονται την ύπαρξη ενός σκοπού και, βέβαια, δέχονται πως όλα υπηρετούν αυτό το σκοπό, είναι «όργανά» του, είτε το έχουν συνειδητοποιήσει είτε όχι, και πραγματικά ελεύθερος είναι αυτός που συνειδητοποιεί την ύπαρξη αυτού του σκοπού, συμφιλιώνεται με αυτόν, τον αποδέχεται και γίνεται συνειδητό όργανο πραγμάτωσής του· για να θυμηθούμε και τον ορισμό της ελευθερίας κατά τον Hegel που τον έχουμε αναφέρει ξανά, «Ελευθερία είναι η γνώση της αναγκαιότητας», άρα ελεύθερος είναι αυτός που έχει κατανοήσει το κοσμικό σχέδιο, την πορεία του πνεύματος προς αυτογνωσία και αποφασίζει συνειδητά να βοηθήσει σε αυτή την πορεία, να γίνει «Σωτήρας του Σωτήρος» (Salvator Dei), για να θυμηθούμε την έκφραση του μεγαλύτερου Νεοέλληνα στοχαστή, του Ν. Καζαντζάκη, που αυτή τη φράση έβαλε ως υπότιτλο στην «Ασκητική» του.

Ο χριστιανισμός παλιά ανήκει στα ρεύματα εκείνα που έχουν εσχατολογία, τελεολογία, δέχεται δηλαδή πως όλα γίνονται για να υπάρξει στο τέλος ο θρίαμβος του Θεού, με την Δευτέρα Παρουσία, αφού προηγουμένως υπάρξει κάθαρση της ανθρωπότητας από το Προπατορικό Αμάρτημα, το οποίο ήταν η εξατομίκευση, η απομάκρυνση δηλαδή από τους κόλπους του θεού και, κατ’ επέκταση, η απώλεια της ωραίας ολότητας που υπήρχε στον Κήπο της Εδέμ· κατά τον χριστιανισμό δηλαδή το κοσμικό σχέδιο είναι:

Α) Να ξεπερασθεί το προπατορικό αμάρτημα

Β) Το τμήμα (άνθρωπος) εκούσια να ζητήσει να επιστρέψει στο όλον, στο Ένα (Θεός) και να επανέλθει η ωραία ολότητα ο όρος «ωραία ολότητα» είναι έκφραση του Έλληνα στοχαστή Χρήστου Μαλεβίτση).

Γ) Άρα είναι ξεκάθαρο πως στον χριστιανισμό η Ιστορία έχει ένα τέλος, τέλος που πραγματώνεται με τη Δευτέρα Παρουσία και με την «Πολιτεία του Θεού» (civitas Dei), για να θυμηθούμε την έκφραση του Ιερού Αυγουστίνου.

Είδαμε λοιπόν κάποιες απόψεις φιλοσοφικές και θρησκευτικές που υποστηρίζουν την εσχατολογική άποψη, απόψεις που δέχονται πως υπάρχει νόημα στην Ιστορία και δεν είναι τίποτα χωρίς σκοπό. Ας δούμε λοιπόν πως εφαρμόζει αυτή η άποψη με την κάρτα «Κόσμος».

Όπως είπαμε η παραπάνω άποψη δέχεται σκοπό στη δημιουργία, δέχεται νόημα στο κοσμικό παιχνίδι, άρα αυτό κάπου πρέπει να ολοκληρώνεται, να μην είναι «ατέρμονο», άρα θα πρέπει σε κάποια στιγμή να έρχεται η ολοκλήρωση, η επιστροφή των πάντων στο Ένα η αποκατάσταση της ολότητας, θέματα που δηλώνονται από την κάρτα «Κόσμος». άρα η κάρτα αυτή πρέπει να είναι η τελευταία, γιατί μ’ αυτήν κλείνει ο κύκλος, ολοκληρώνεται η πορεία, γι’ αυτό άλλωστε και η κάρτα αυτή συνδέεται με την Ινδική MANTALA, λέξη που σημαίνει «κύκλος», και για την οποία θα μιλήσουμε παρακάτω, όταν θα αναφερθούμε στη σχέση της κάρτας «Κόσμος» με την ινδική «Mantala». Δεν είναι τυχαίο πάλι πως σε όλες σχεδόν τις version της κάρτας «Κόσμος» υπάρχει ένας κύκλος, κάτι το οποίο υποβάλλει την ολοκλήρωση.

Άρα, αν έχουμε εσχατολογική - τελεολογική προοπτική είναι φυσικό να θεωρούμε ως τελευταία κάρτα της Μεγάλης Αρκάνας τον «Κόσμο» και να μην δεχόμαστε τον «Τρελό» ως τελευταία, γιατί θα ήταν σαν να δεχόμαστε πως μετά την ολοκλήρωση όλα βυθίζονται πάλι στο χάος του «Τρελού». Φυσικά σε επίπεδο ατομικής ψυχής αυτό μπορεί να συμβαίνει πολλές φορές μέσα στον κύκλο των ενσαρκώσεων, αλλά σε επίπεδο πραγμάτωσης κοσμικού πεδίου δεν μπορεί παρά να συμβεί μία φορά· όταν έλθει η Δευτέρα Παρουσία, δεν μπορεί να μην υπάρξει η σταθερότητα του «Κόσμου», η «Ανάσταση Νεκρών» (Κάρτα 20), οδηγεί σε μία διαρκή σταθερότητα, γι’ αυτό άλλωστε και η κάρτα «Κόσμος» που ακολουθεί την κάρτα «Κρίση», συνδέεται με τον πλανήτη Κρόνο, πλανήτη της σταθερότητας και ισορροπίας και στην κάρτα αυτή απεικονίζονται πάντα, σε όλες τις version της, τα τέσσερα σταθερά ζώδια, κάτι για το οποίο θα μιλήσουμε όταν αναλύσουμε την κάρτα.

Εξηγήσαμε λοιπόν γιατί η κάρτα αυτή είναι η τελευταία και την εξήγηση αυτήν την δώσαμε βασιζόμενοι στον εσχατολογικό χαρακτήρα της Μεγάλης Αρκάνας, αν δεν υπάρχει εσχατολογική προοπτική, τότε είναι πολύ λογικό μετά το «Κόσμο» να ακολουθεί ο «Τρελός», γιατί θα πρέπει να φανεί πως σχέδιο δεν υπάρχει, πως όλα όσα συμβαίνουν στον κόσμο είναι ένα παιχνίδι χωρίς νόημα και πως όταν υπάρχει ένα αποκορύφωμα μετά όλα διαλύονται και ξεκινάμε πάλι από την αρχή. Γι’ αυτό το λόγο ας δούμε και την άποψη εκείνη που υποστηρίζει πως ο κόσμος είναι χωρίς νόημα, πως ακόμα και εάν φθάσαμε σε ένα αποκορύφωμα, όλα θα διαλυθούν ξανά, θα γυρίσουμε πάλι στο χάος και ξανά από την αρχή, «έτσι, χωρίς σκοπό», όπως ήταν και ο τίτλος μιας παλαιάς ραδιοφωνικής εκπομπής.

Ας δούμε λοιπόν και την άλλη άποψη που αρνείται την ύπαρξη τελεολογίας και γι’ αυτό τοποθετεί μετά τον «Κόσμο» τον «Τρελό».

Β. Τυχαιότητα, απουσία νοήματος και «Κόσμος»

Η δεύτερη φιλοσοφική άποψη στο θέμα της δημιουργίας του κόσμου, έχει να κάνει με απουσία κάθε τελεολογίας· πιστεύει δηλαδή πως ότι υπάρχει, υπάρχει τυχαία, χωρίς σκοπό, ο κόσμος δεν έχει μεταφυσικό στήριγμα και φυσικά, για να θυμηθούμε την φράση που αναφέραμε και πριν, «είναι παράλογο που γεννηθήκαμε, παράλογο που πεθαίνουμε» (Jean Paul Sartre), ο κόσμος δηλαδή βαδίζει χωρίς σκοπό, όλη μας η ζωή χωρίς νόημα, κυριαρχεί δηλαδή το «παράλογο», όπως έγραψε και ο A.I. Camus, ο οποίος και παραλλήληρισε τη ζωή του ανθρώπου με την ζωή του Σισύφου, ο οποίος συνεχώς ανέβαζε μία πέτρα στην κορυφή και όταν έφθανε, αυτή έπεφτε και άρχιζε πάλι από την αρχή και όλο αυτό εις το διηνεκές. Σύμφωνα λοιπόν με αυτή την λογική, όταν φθάσουμε στο αποκορύφωμα, όλα καταστρέφονται και αρχίζουμε πάλι από την αρχή, άρα σύμφωνα με αυτή τη λογική κάλλιστα μετά τον «Κόσμο» μπορεί να υπάρξει πάλι ο «Τρελός», άρα οι όποιες προσπάθειες του ανθρώπου είναι χωρίς νόημα και γι’ αυτό αυτός χαρακτηρίζεται «Ανώφελο Πάθος», πάσχει δηλαδή, υποφέρει χωρίς σκοπό, χωρίς οι προσπάθειές του να φέρουν ένα σταθερό αποτέλεσμα, όλα τελειώνουν με τον θάνατο (“L’ home est un passion inutile”, «ο άνθρωπος είναι ανώφελο πάθος», J.P. Sartre). Οι ρίζες της άποψης αυτής, που δέχεται τον κόσμο χωρίς νόημα και την προσπάθεια του ανθρώπου στον κόσμο ως ένα μάταιο παιχνίδι χωρίς σκοπό που τελειώνει με τον θάνατο, βρίσκονται στις διδασκαλίες προσωκρατικών φιλοσόφων, κυρίως στον Εμπεδοκλή και στο Ηράκλειο.

Ο Εμπεδοκλής υποστήριζε πως αυτά που υπάρχουν αιώνια είναι τα 4 πρωταρχικά στοιχεία, το νερό, η φωτιά, η γη και ο αέρας· κάθε δημιούργημα, κάθε οντική μορφή είναι αποτέλεσμα του συνδυασμού των 4 στοιχείων, τα οποία διατηρούνται στη ζωή μέσω μιας ενοποιητικής δύναμης, της «φιλότητας», ενώ όταν κυριαρχήσει μία αντίθετη δύναμη ,το «νείκος» (φιλότητα σημαίνει αγάπη, νείκος σημαίνει μίσος και θάνατος), τότε τα όντα διαλύονται και βέβαια τα 4 στοιχεία που έφτιαξαν το συγκεκριμένο ον δεν θα χαθούν ποτέ, απ’ αυτά θα γίνουν άλλα όντα και αυτό θα γίνεται επ‘ άπειρον χωρίς σκοπό. Όπως έγραψε και ο άλλος μεγάλος Έλληνας προσωκρατικός φιλόσοφος, ο σκοτεινός Ηράκλειτος του Εφέσου, «Αιών παις εστί πεσσεύων· παιδός η Βασιλίη», δηλαδή ο χρόνος είναι ένα παιδί που παίζει ζάρια· η νίκη είναι του παιδιού ή, όπως μετάγραψε τη φράση αυτή του Ηράκλειτου στα νέα Ελληνικά ο τραγικός Καρυωτάκης: «Στην άμμο τα έργα στήνονται μεγάλα των ανθρώπων και σαν παιδάκι τα γκρεμίζει ο χρόνος με το πόδι».

Σύμφωνα δηλαδή με τις παραπάνω απόψεις όλη η δημιουργία είναι σαν ένα «παιχνίδι», χωρίς νόημα και σκοπό «το παιχνίδι του κόσμου» για να θυμηθούμε την έκφραση του Κώστα Αγελού, τίποτα δεν έχει νόημα, μετά το αποκορύφωμα όλα μπορεί να γυρίσουν στο χάος, άρα μετά τον «Κόσμο» είναι λογικό να υπάρχει πάλι ο «Τρελός» έτσι εξηγείται γιατί αυτός είναι η τελευταία κάρτα της Μεγάλης Αρκάνας, όλα γίνονται χωρίς νόημα και σκοπό, όλα έχουν την ασυναρτησία του «Τρελού». Όλα γίνονται σε ένα πλαίσιο παραλόγου από το οποίο δεν υπάρχει διαφυγή και θα γίνονται και θα ξαναγίνονται όσο θα υπάρχουν τα 4 στοιχεία και οι δυνάμεις που αναφέραμε (φιλότητα και νείκος), θα υπάρχουν συνεχώς «Αιώνιοι γυρισμοί», σκέψη που οδήγησε τον τραγικό Νίτσε στη τρέλα και τον Καρυωτάκη στην αυτοκτονία.

Αυτοί ήταν η μεταφυσική άποψη στην οποία στηρίζεται η τοποθέτηση του «Τρελού» στο τέλος, γιατί τοποθετούμενος ο τρελός στο τέλος δείχνει το παράλογο της όποιας δημιουργίας αλλά και της ανθρώπινης ζωής. Η γνώμη μας είναι πως η λογική της Μεγάλης Αρκάνας έχει να κάνει με την πρώτη άποψη, την τελεολογική, δέχεται δηλαδή σκοπό και τέλος, που θα έχει σταθερότητα όταν επιτευχθεί, δεν θα ακολουθεί πάλι το χάος, γι’ αυτό και η κάρτα, όπως παραπάνω γράψαμε, συνδέεται με τον πλανήτη της σταθερότητας και με τα 4 σταθερά ζώδια.

Για να γίνουν πιο εύληπτα όσα γράψαμε, προσέξτε τον παρακάτω πίνακα που εξηγεί την φιλοσοφία του Εμπεδοκλή για τα 4 στοιχεία από τα οποία παράγονται όλα τα όντα και επιστρέφουν πάλι σ’ αυτά:

Ύδωρ

Αήρ -- ΟΝΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ -- Πυρ

Γαία

Ας δούμε όμως τώρα την Αστρολογική και Αριθμολογική σύσταση της κάρτας, τη σύνδεσή της δηλαδή με τον αριθμό 21 και με τον πλανήτη Κρόνο.

Γ. «Κόσμος και 21»

Η κάρτα «Κόσμος» όπως το έχουμε επανειλημμένα τονίσει, έχει το Νο 21 στη σειρά της Μεγάλης Αρκάνας, άρα ο αριθμός αυτός έχει να μας δώσει πολλές πληροφορίες για την φύση αυτής της κάρτας. Στο 21 υπάρχει το 1, το 2 και το 3 ως άθροισμα τους, κάτι που παραπέμπει στο δόγμα της Τριάδας, για το οποίο μιλήσαμε στην προηγούμενη κάρτα. Έχουμε δηλαδή την Αρσενική Αρχή (1) που σε επαφή με την θηλυκή αρχή (2) παράγει τη δημιουργία (3). Στον αριθμό αυτό συνυπάρχουν η αρσενική και οι θηλυκή αρχή συμφιλιωμένες μέσα από την πράξη της δημιουργίας, κάτι που είναι και το νόημα αυτής της κάρτας, που είναι κάρτα συμφιλίωσης των πάντων, κάρτα που αναιρεί την διαχωριστικότητα και επαναφέρει την ωραία ολότητα. Αυτός είναι άλλος ένας λόγος που η κάρτα αυτή δεν θα μπορούσε παρά να έχει μόνο τον αριθμό 21, αριθμό που και στην Αριθμολογία θεωρείται «τυχερός» αριθμός. Όπως θα δούμε και παρακάτω και στην απεικόνιση αυτής της κάρτας υπάρχει το αρσενικό και το θηλυκό στοιχείο συμφιλιωμένα. Ας δούμε τώρα και την Αστρολογική της δυναμική.

Δ. Κρόνος και «Κόσμος»

Η κάρτα αυτή αστρολογικά συνδέεται με τον πλανήτη Κρόνο, για τους εξής λόγους:

• Ο Κρόνος είναι πλανήτης ισορροπίας και σταθερότητας και η κάρτα αυτή θέλει να δείξει πως επέρχεται η ισορροπία μέσα από την συμφιλίωση των αντιθέτων και πως αυτή η ισορροπία δεν θα είναι παροδική αλλά θα έχει διάρκεια και σταθερότητα.

•  Ο Κρόνος, κάτι που λίγοι γνωρίζουν, δε συνδέεται μόνο με αυταρχισμό και εξουσία, συνδέεται και με τον θεό Πάνα, θεό που συνδέεται με σεξουαλικότητα. Σε άρθρο μας με τον τίτλο «ο άλλος Αιγόκερως ή το δεύτερο πρόσωπο του Ιανού», που έχει δημοσιευθεί σε πολλά περιοδικά και ιστοσελίδες, δείξαμε πως υπάρχει και ένας «άλλος» Κρόνος, όπως και ο Ιανός είχε δύο πρόσωπα (γι’ αυτό και ο Αιγόκερως, το ζώδιο του Κρόνου, έχει την τιμητική του τον μήνα Ιανουάριο, μήνα που συνδέεται με τον Ρωμαϊκό θεό Ιανό). Ο Κρόνος συνδέεται επίσης και με τα πιο πρωτόγονα ανθρώπινα ένστικτα, ακόμα και την σεξουαλικότητα, γι’ αυτό το λόγο στην αρχαία ρώμη τον τιμούσαν με οργιαστικές τελετές, τα περίφημα “Saturnalia”. Ο Κρόνος επίσης, στην ελβετική σχολή Αστρολογίας (Kraft) συνδέεται κυρίως με την μητέρα, θηλυκή αρχή. Άρα στον πλανήτη Κρόνο συνυπάρχει το αρσενικό με το θηλυκό στοιχείο, γι’ αυτό και πολλές παραστάσεις του Κρόνου τον έχουν ερμαφρόδιτο, όπως ερμαφρόδιτη είναι και η μορφή της κάρτας «Κόσμος», στις παλαιότερες τουλάχιστον version της, όπου συνυπήρχαν στην ίδια μορφή γυναικεία στήθη και ανδρικό μόριο. Η ερμαφρόδιτη μορφή βέβαια θέλει να δηλώσει τη συμφιλίωση των αντιθέτων, κάτι που συμβαίνει στην κάρτα «Κόσμος».

•  Ο Κρόνος συνδέεται με τον χρόνο και με την σοφία, με την σοφία δηλαδή που αποκτήσαμε στο πέρασμα του χρόνου· η ανώτερη σοφία είναι η κατανόηση πως τα αντίθετα δεν είναι ανταγωνιστικά αλλά συμπληρωματικά, κατανόηση που γίνεται στην κάρτα «Κόσμος», η σοφία λοιπόν της κάρτας, αποτέλεσμα εμπειρίας μακρόχρονης, είναι φυσικό να συνάδει με τον πλανήτη της σοφίας και του χρόνου, τον Κρόνο.

Είδαμε λοιπόν την σύνδεση της κάρτας με τον πλανήτη Κρόνο, ας δούμε τώρα και την εικαστική της πλευράς.

Ε. Συμβολική φύση της κάρτας

Στις παλαιότερες version της κάρτας υπήρχε ένας κύκλος, που σχημάτιζε στεφάνι και μέσα σε αυτό τον κύκλο υπήρχε μία ερμαφρόδιτη γυναίκα τυλιγμένη με ένα μανδύα. Ο κύκλος παραπέμπει στην Μαντάλα των Ινδών, για την οποία μιλήσαμε στην αρχή και δηλώνει την ολοκλήρωση μιας πορείας, το στεφάνι δηλώνει κάποια νίκη (γι’ αυτό άλλωστε και αυτή κάρτα στα Ταρώ των Pappus- Christian ονομάζεται «Στεφάνι των μάγων»). Στη version που εδώ χρησιμοποιούμε υπάρχει η γυναικεία μορφή, φαίνονται τα στήθη της ενώ ο χιτώνας καλύπτει τα κάτω άκρα της κρατά όμως ένα μπαστούνι, κατ’ εξοχήν φαλλικό σύμβολο, το οποίο παραπέμπει στο αρσενικό στοιχείο, άρα έχουμε συνύπαρξη του αρσενικού με το θηλυκό στοιχείο, συνύπαρξη που είναι το βασικό νόημα αυτής της κάρτας, που θέλει να δείξει την συμφιλίωση των αντιθέτων. Στη κάρτα υπάρχει η γήινη σφαίρα, που παραπέμπει στον κύκλο, δηλαδή στην ολοκλήρωση μιας πορείας. Υπάρχει επίσης και η παρουσία ενός αϊτού, ενός αγγέλου, ενός βοδιού, και ενός λιονταριού, κάτι που παραπέμπει στα 4 σταθερά ζώδια (Σκορπιός, Υδροχόος, Ταύρος, Λέων)· αυτή η παρουσία των 4 σταθερών ζωδίων θέλει να δηλώσει τη σταθερότητα και διατήρηση της κατάστασης που δημιουργήθηκε, θέλει επίσης να δείξει την συνύπαρξη του ζωικού, του ανθρώπινου και του ουράνιου βασιλείου. Παρατηρούμε επίσης να υπάρχουν κάποια τριαντάφυλλα, που αντικαθιστούν το στεφάνι που υπήρχε σε παλαιότερες παραλλαγές στις οποίες αναφερθήκαμε.

Στη μαντική ερμηνεία η κάρτα αυτή δηλώνει ολοκλήρωση ανταμοιβή, εξασφαλισμένη επιτυχία, θρίαμβο, εξύψωση, επιτυχημένη κατάληξη μιας υπόθεσης, είναι η καλύτερα κάρτα της Ταρώ και αποκτά ακόμη μεγαλύτερη δυναμική όταν βρεθεί δίπλα στην κάρτα «Ήλιος». Αν βρεθεί μαζί με τον «Κρεμασμένο» δείχνει πως μπορεί να υπάρξει θρίαμβος μετά από μια θυσία, αν βρεθεί μετά τον «Τροχό» και τον «Ήλιο» δείχνει σοβαρό χρηματικό κέρδος.

Μ’ αυτή λοιπόν την κάρτα ολοκληρώνουμε το δοκίμιό μας πάνω στη Μεγάλη Αρκάνα, χωρίς βέβαια να το έχουμε εξαντλήσει.

Πιστεύουμε πως πήρατε μια καλή γεύση της μεταφυσικής των Ταρώ, ενθυμούμενοι πάντα το στίχο του Εμπερίκου με τον οποίο κλείνουμε αυτό μας το δοκίμιο:

«Η εκδρομή αυτή δεν έχει τέλος»


Απόσπασμα απο το βιβλίο Ερμηνευτική Προσπέλαση των καρτών της ΜΕΓΑΛΗΣ ΑΡΚΑΝΑΣ


(2010, Δρ. Χ. Παιζης σε συνεργασία με Α. Μανούσο)