Όπως ήδη αναφέραμε σε προηγούμενο άρθρο η Καμπαλά είναι ένα σύστημα και, όπως κάθε σύστημα, έχει τα χαρακτηριστικά στοιχεία που το συγκροτούν, δηλαδή, αυστηρή δομή, οργάνωση και ολιστικότητα, σύνδεση της ενότητας μέσα στη πολλαπλότητα (ορισμός της ολότητας κατά Hegel, Kant, Marx). Στα πλαίσια δηλαδή της Καμπαλά όλα τα στοιχεία που την συγκροτούν συνδέονται μεταξύ τους και σ’ αυτήν την αλληλουχία τους συγκροτούν ένα ενιαίο όλο από το οποίο κανένα στοιχείο δεν μπορεί να αφαιρεθεί αλλά και κανένα στοιχείο να λειτουργήσει μόνο του αν αποσπασθεί από το όλο. Είναι όπως ακριβώς με το ανθρώπινο σώμα, όπου κάθε μέλος λειτουργεί σε σχέση με το όλο και αν αποσπασθεί από αυτό πεθαίνει. Έτσι το κάθε μέρος αποκτά ζωή μόνο μέσα στη κίνηση του όλου, για να θυμηθούμε τον Αριστοτέλη «Αναιρουμένου του όλου, ουδ’ έσται πους ουδέ χειρ» δηλαδή αν καταστραφεί το όλο, δεν υπάρχουν ούτε πόδια ούτε χέρια.
Είναι λοιπόν η Καμπαλά ένα σύστημα ολιστικό που για να το κατανοήσει κανείς πρέπει όχι μόνο να γνωρίζει το κάθε μέρος του συστήματος πλήρως αλλά και να γνωρίζει τη σχέση του κάθε μέρους με τα άλλα μέρη.
Για να το καταλάβετε καλύτερα ο μελετητής της Καμπαλά δεν θα πρέπει απλά να ξέρει τα ονόματα των Σεφιρών και των Ατραπών αλλά και να ξέρει τη σύνδεση κάθε Ατραπού με κάρτες Ταρώ και Αστρολογικά δεδομένα και να μπορεί να αιτιολογεί αυτή τη σύνδεση. Όσο πληρέστερα γνωρίζει τη σύνδεση του κάθε μέρους με τα άλλα τόσο καλύτερα γνωρίζει και το ίδιο το μέρος· όπως ο σπουδαστής της Ανατομίας αν εξετάζει ένα μέλος του σώματος αποκομμένο από το υπόλοιπο σώμα, δεν θα έχει ποτέ πλήρη γνώση του ακόμη και αν ξέρει λεπτομέρειες γι’ αυτό, όσο όμως το συνδέει με το όλο τόσο καλύτερα γνωρίζει και το μέρος (Hegel).
Εξηγήσαμε λοιπόν τον ολιστικό χαρακτήρα της Καμπαλά δείχνοντας πως είναι ένα συγκροτημένο αυστηρά δομημένο όλο. Τώρα θα δείξουμε τον ενιστικό χαρακτήρα της Καμπαλά.
Ενισμός είναι η άποψη εκείνη που δηλώνει τη φιλοσοφική τάση να δεχόμαστε μία μόνο ουσία ως υπάρχουσα και όλα τα άλλα να απορρέουν από αυτή· κατά τον ενισμό δηλαδή η ουσία είναι η μόνη πραγματικότητα, όλα τα άλλα είναι απορροές αυτής της ουσίας. Κατά τον ενισμό δηλαδή σε φιλοσοφικό και θεολογικό επίπεδο αυτό που πάντα υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει είναι μόνο ένα και αυτό είναι αγέννητο, ανώλεθρο και αθάνατο, υπάρχει σε όλα τα όντα, τα οποία απορρέουν από αυτό, αλλά αυτό δεν ταυτίζεται με κάποιο συγκεκριμένο ον. Τα συγκεκριμένα όντα είναι εκδηλώσεις αυτού του ενός και είναι πεπερασμένα στο χώρο και στο χρόνο ενώ το ένα δεν έχει κανένα χωροχρονικό περιορισμό και προσδιορισμό, γι’ αυτό συνδέεται με το άπειρο, όπως υποστήριζε και ο Αναξίμανδρος.
Στην Καμπαλά λοιπόν έχουμε ξεκάθαρη υποδήλωση Ενισμού όταν υποστηρίζει πως όλα είναι απορροές του ενός, εκδηλώσεις του ενός, μέσα για να μπορέσει το ένα να εκφρασθεί στο υλικό πεδίο. Η θεωρία αυτής της Απορροής είναι ο αξονικός όρος της Καμπαλά, χωρίς αυτή δεν μπορούμε να προχωρήσουμε στο σύστημα αυτό «εν το παν» έγραφε ο Ηράκλειτος και αυτό το αξίωμα είναι και αξίωμα της Καμπαλά. Ο κόσμος δεν είναι τίποτα άλλο παρά το πεδίο εκδήλωσης της μίας και μοναδικός θεϊκής ουσίας. Κατά την Καμπαλά η ουσία η μία και μοναδική μπορεί να χωρισθεί σε δύο μέρη, στην εκδηλωμένη και στην ανεκδήλωτη, αυτό δηλαδή που στη Μεσαιωνική φιλοσοφία ονόμαζαν natura naturans (φύση που δημιουργεί) και natura naturata (φύση δημιουργημένη). Η δημιουργημένη φύση είναι η ορατή ενώ η φύση που δημιουργεί είναι η αόρατη ή κρυμμένη· γι’αυτό και στο σύστημα της Καμπαλά εκτός από τα 10 Σεφιρώθ (σφαίρες) δια του οποίου εκδηλώνονται θετικές ενέργειες στο φυσικό πεδίο υπάρχει και μία ενδέκατη Σεφίρα, που ονομάζεται κρυφή Σεφίρα, το περίφημο ΝΤΑΑΘ, που συνδέεται με την κρυμμένη φύση του ενός και σε επίπεδο ανθρώπινο με την κρυμμένη πλευρά του εαυτού μας με την σκοτεινή μας πλευρά που, όπως παρακάτω θα αναφέρουμε, πρέπει πολλές φορές να ξεπεράσουμε.
Ενισμός και ολισμός λοιπόν είναι τα βασικά στίγματα
της Καβαλιστικής φιλοσοφίας.
Από το επόμενο άρθρο θα δούμε αναλυτικά τα 10 Σεφιρώθ (σφαίρες).
